Merak Kabineleri #22
18 Mayıs Uluslararası Müzeler Günü'nde Merak Kabineleri’nin 2. Sezonuyla karşınızdayız!
ÖZET
Merhaba,
Bugün 18 Mayıs – Uluslararası Müzeler Günü.
Merak Kabineleri’nin ikinci sezonu, Uluslararası Müzeler Günü’ne denk gelen özel bir bölümle başlıyor. Bu yıl ICOM’un belirlediği tema, “Hızla Değişen Topluluklarda Müzelerin Geleceği”. Peki, bu başlık yalnızca kulağa hoş gelen bir slogan mı, yoksa müzelerin içinden geçtiği dönüşümlere dair gerçek bir tartışma zemini sunuyor mu?
#MerakKabineleri #MüzelerGünü2025 #ICOM2025 #Podcast
GÜNDEM
Merak Kabineleri’nin 2. sezonunda, tıpkı ilk sezonda olduğu gibi, müze dediğimizde aslında nasıl çok katmanlı ve çelişkili bir alanı konuştuğumuzu hatırlıyoruz. Bu kez odağımızda Uluslararası Müzeler Konseyi (ICOM)’nin 2025 yılı için belirlediği tema var: “Hızla Değişen Topluluklarda Müzelerin Geleceği.” Biz de bu temayı sözcük sözcük ele alıyor, her bir ifadenin ima ettiklerini birlikte düşünmeye davet ediyoruz. Elbette, yalnızca temanın etrafında dönüp durmuyor; bu tür sloganların içini ne kadar doldurabildiğimizi sorgulamadan, yani olayın kendisini eleştirmeden bölümü kapatmıyoruz.
Uluslararası müzecilik örgütlerine ve ICOM’un tarihine kısa bir bakışın ardından, “topluluk” kavramını müzecilik merceğiyle değerlendiriyoruz. Müzeler, toplulukları yalnızca hedef kitle olarak mı görür, yoksa birlikte öğrenilen ve dönüşülen ilişkiler mi kurar? Bu sorudan yola çıkarak “değişim” ve “hız” kavramlarına da mercek tutuyoruz. Hızla değişen topluluklardan söz ederken, bu hızı kim belirliyor? Toplum mu, teknoloji mi, müze politikaları mı? Ve bu hız, gerçekten herkesin faydasına mı? Hızın hızını kim belirliyor? gibi içinden çıkması pek de kolay olmayan labirentlerde dolanıyoruz.
Bölüm sonunda ise Müzeler Günü’nü kutlamanın ötesinde, 1977’den bu yana kutlanan bu gün, müzelerin toplumdaki rolüne dikkat çekmek için önemli bir fırsat. Ama yalnızca bir kutlama mı olmalı? Yoksa bir “durup düşünme günü” olarak da ele alınmalı mı? Ya da bu temaların gerçekten müze pratiğine yansıyıp yansımadığına dair eleştirel bir bakış geliştirmenin günü?
Meraklısı için, Müzeler Günü’nde Türkiye’deki etkinliklerden bir seçkiyi bu postta topladık. Müzeler günümüz kutlu olsun!
Podcasti dinlemek için:
TIRNAK İÇİNDE
Bu sayıda tırnak içine aldığımız kitap, biraz eski olmasına rağmen, özellikle Türkiye müzeciliği için önemli makaleler içeren Kent, Toplum, Müze: Deneyimler-Katkılar adlı Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları tarafından basılmış olan 1993 ve 1995 tarihli iki sempozyum sonunda ortaya çıkan bir çalışma.
Çalışmada Nezih Eldem, Emre Madran, Tomur Atagök, Edhem Eldem ve daha nice önemli ismin makaleleri bulunuyor.

….Toplantıya katılan birçok müzeci sorunlardan bahsettiler. Onların sorunları ne olursa olsun, Türkiye’deki yalanlama, reddetme, dışlama sorunlarının yanında sönük kalmaktadır. Türkiye’deki sorunlar çok daha büyüktür. Birçok bakımdan çağdaş Türk tarih yazımında ister üniversite, ister lise düzeyinde olsun çatışma, tamamen bastırılır. Sanki dışa atılır ya da hiç olmazsa bir açıdan bakılarak mantıklı kılınmaya çalışılır, yani tek yanlı bir yaklaşıma indirgenir.